È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ, Â ÙÂÚË /Í ÓË )

Transcript

1

2 π Δ ªπ ÀΔπ ª π TMHMA NH π ø ø ƒ Δ ƒπ ø π ƒ ƒ ªª Δø ø π π π π À ƒπ È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ,  ÙÂÚË /Í ÓË ) ƒ ƒ ªª Àªº I º øƒπ 4, 5 Î È 6 ÂappleÙÂÌ Ú Ô 2009

3 E πδƒ π Δ ªO π πδƒo Úfi ÚÔ : ΔÔÌapple Ë ËÌ ÙÚÈÔ OÌfiÙÈÌÔ ıëáëù, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÂÛÛ ÏÔÓ ÎË ª ÏË: Ì Ó ÎË ªÈ ÏË, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ Ú ÙË πôú Ó Ô ÕÓÓ, Ó. Î ıëá ÙÚÈ Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÙÚ ÏÔÁ ÚÔ Δ Ó, Ó. Î ıëá ÙÚÈ Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ı Ó Ì ÚÔ Ë Ù ÚÔ, Âapple Î. Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÙÈÎ ª ΠÔÓ ÏË ÂÒÚÁÈÔ, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ πˆ ÓÓ ÓˆÓ Ô ÙÛÔÁÈ ÓÓË ËÌ ÙÚË, Âapple Î. Î ıëáëù ºÈÏÔÛÔÊÈÎ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÂÛÛ ÏÔÓ ÎË ª ÙÛ ÁÁÔ Ú Ï, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ı Ó ª ÙÛË appleôï ˆÓ, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÂÛÛ Ï ªappleÂÚÂÚ ÙÚÔ, Û Ì Ô ÏÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ Î ı Ó ÛÈÔ, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ı Ó Ù Ó ÒÛÙ, Ó. Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÙÈÎ ª ΠÔÓ apple ÔÁÈ ÓÓ ÎË ÈÎfiÏ Ô, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ Ú ÙË Ô ÏÈÒÙË ª ÌË, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÙÈÎ ª ΠÔÓ ΔÛÈ Î ÏÔ ÈÒÚÁÔ, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÂÛÛ ÏÔÓ ÎË Ã Ù Ëapple Ó ÁÈˆÙ Ë ÕÓÓ, Âapple Î. Î ıëá ÙÚÈ Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ Frederick appleúô à ٠ËÛ Ë ˆÊÚfiÓË, Î ıëáëù Δ, ÓÂappleÈÛÙ ÌÈÔ ÂÛÛ ÏÔÓ ÎË Oƒ øδπ πδƒo Úfi ÚÔ ÒÛÙ. Ù Ó Ú ÌÌ Ù ÕÓÓ μ Î ÏË Δ Ì ÕÓÓ Ã Ù Ëapple Ó ÁÈˆÙ Ë ª ÏË Ó ÛÙ Û Ù ÌÔ ΔÚÈ ÓÙ Ê ÏÏÔ ˆÙfiappleÔ ÏÔ Ú ÌÌ Ù ŒÊË ÒÙË ÔÍ ΔÚ ÓÔ ËÌ ÙÚË Ã Û Ó Ë Ï ÓË apple ˆ ÓÓÔ ÙÂÊ Ó ΔÛ ÎÈÚÔappleÔ ÏÔ 4 π Δ ªπ ÀΔπ ª π π ø π à ÓÂÏÏËÓÈÔ Ó ÚÈÔ π Δ ªπ ÀΔπ ª π π ø π à ÓÂÏÏËÓÈÔ Ó ÚÈÔ 5

4 π OY A 1 π OY A 1 ÙÔ, 5 ÂappleÙÂÌ Ú Ô 2009 flú ıô Û 1 ÂÏÏËÓÈÎ ÁÏÒÛÛ ˆ ÌËÙÚÈÎ (appleúòùë) ıâì ÙÈÎ : ψÛÛÔÏÔÁÈÎ /  ÌÂıÔ ÔÏÔÁÈÎ appleúôûâáá ÛÂÈ ÚÔ Ú Ô:. Î -. à ٠ËÛ Ë Δƒπ ªπ π 1. ËÌ ÙÚÈÔ ΔÔÌapple Ë, ÌfiÙ. ıëáëù ı Ó ÛÈÔ Î, ıëáëù.δ... appleô ÈÛÙÚÈ ÎÔ ÓÂappleÈÛÙËÌ Ô ıëóòó 3. appleôï ˆÓ ª ÙÚË, ıëáëù.. ÓÂappleÈÛÙËÌ Ô ÂÛÛ Ï 4. ˆÊÚfiÓË Ã Ù ËÛ Ë, ıëáëù..... μμ Δ 5 Δ ªμƒπ À Ú ÛÙËÚÈfiÙËÙ «Ì ÓfiËÌ» ÁÈ Ù apple È È ÙË ã Ù ÍË ÙÔ Ë- ÌÔÙÈÎÔ Û ÔÏÂ Ô appleúôû ÚÌÔÛÌ Ó Û  ÔÌ ÓË appleâú ÛÙ ÛË ÂappleÈÎÔÈÓˆÓ Î Ù ÙË È ÛÎ Ï ÙË ÂÏÏËÓÈÎ ÁÏÒÛÛ ÛÙË Û ÔÏÈÎ Ù ÍË. ΔÔÎÌ Î Ô Î Ù ÎÙËÛË ÙˆÓ ÌÔÚÊÔÛ ÓÙ ÎÙÈÎÒÓ ÔÌÒÓ ÙË ÂÏÏËÓÈÎ - applefi ÏÏfiÁψÛÛÔ Î È Ê ÛÈÎÔ ÔÌÈÏËÙ ÙË μ/μ ıìè Îapple  ÛË : ÌÈ Û ÁÎÚÈÙÈÎ ÂÚ ÓËÙÈÎ ÌÂÏ ÙË. ÏÈÔappleÔ ÏÔ Ù ÛÂÈ Î È applefi ÂÈ ÙˆÓ ÛÎ ÏˆÓ ÁÈ Ù Ó Û ÔÏÈÎ ÂÁ ÂÈ- Ú È ÁψÛÛÈÎ È ÛÎ Ï ÙˆÓ Ù ÍÂˆÓ ã & Δã. Ì Ú ÓÙ Ô appleèîôèóˆóò ÛÙ ÂÏÏËÓÈÎ Ì ÂÈÚÔÓÔÌ Â Î È ÂÎÊÚ ÛÂÈ : ÎÚÈ- Ù ÚÈ ÂappleÈÏÔÁ Î È appleúôù ÛÂÈ ÍÈÔappleÔ ËÛË ÛÙËÓ ÂÎapple È Â ÙÈÎ È ÈÎ Û π. ÓÙˆÓ Ô - ÚËÙÈÎÔ È ÛÎ Ï Î È Ë ÂÎÌ ıëûë ÙË ÂÏÏËÓÈÎ ÁÏÒÛÛ ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ Ì Û applefi ÙÔ ÁψÛÛÈÎfi ÁÚ ÌÌ ÙÈÛÌfi applefi ÙÔ ÂÎapple È Â Ù ÂÓËÏ ÎˆÓ ÙˆÓ Û ÔÏ ˆÓ  ÙÂÚË Â Î ÈÚ ÙË ÂÚÈÊ ÚÂÈ ÂÓÙÚÈÎ ª ΠÔÓ. μ ÛÈÏÂÈ Ô Â Ì ÚÁ ÛÙ ÚÈ ÂÌ ÙÈÎ : KÔÈÓˆÓÈÎÔappleÔÏÈÙÈÛÌÈÎÔ apple Ú ÁÔÓÙ ÚÔ Ú Ô:. ΔÛÈ Î ÏÔ -. ˆÌ ÎË ÁÎÔÛÌÈÔappleÔÈËÌ ÓË appleïëúôêôú Î È È ÌfiÚʈÛË ÌÈ Ó ÁψÛÛÈÎ ÎÔ ÏÙÔ Ú. Ù ÚÈ Ófi ÎÔ ÏÙÔ Ú ÛÙËÓ ıô Û È ÛÎ Ï ÙË Í ÓË ÁÏÒÛÛ. appleâú appleùˆûë ÙË Ó ÂÏÏËÓÈÎ Õ. à ٠Ëapple Ó ÁÈˆÙ Ë ÔÏÈÙÈÛÌfi Î È È ÂÔÏÔÁ ÛÙË È ÛÎ Ï ÙË ÂÏÏËÓÈÎ ˆ Í - ÓË Ø ÌÈ Û ÁÎÚÈÙÈÎ appleúôû ÁÁÈÛË Ì ÙË È ÛÎ Ï ÙË ÚˆÛÈÎ Δ. ΔÚÈ ÓÙ Ê ÏÏ Ô,. ˆÌ ÎË μμ Δ 5 Δ ªμƒπ À È ÛÎ Ï ÙË ÂÏÏËÓÈÎ ÁÏÒÛÛ ˆ Í ÓË Ì Û applefi ÂÎapple È-  ÙÈÎ ÂÁ ÂÈÚ È ÁÈ ÂÓ ÏÈΠ: ÁψÛÛÈÎ appleú ÁÌ ÙÈÎfiÙËÙÂ Î È ÎÔÈÓˆÓÈÎ Î Ù ÛΠª. ª ÚÁ ÚÒÓË ÙËÛË È ÏÂÈÌÌ - Ê È ÏÂÈÌÌ ÚÔ Ú Ô: ª. Ô ÏÈÒÙË,. Ù Ó,. à ٠Ëapple Ó ÁÈˆÙ Ë apple ÛËÌË Ó ÚÍË apple ÔÛË ÙÈÌËÙÈÎ appleï Î Ù ÛÙÔÓ Ì. ıëáëù Î. ËÌ ÙÚÈÔ ΔÔÌapple Ë ÚÔ Ú Ô:. ΔÛÈÔ ÌË - π. μ Ì Î Ô Ê appleóèûë ÛÙÈ ÁÏÒÛÛÂ Î È ÙÔ appleôïèùèûìô : Ê ÚÌÔÁ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ Û ÔÏÈÎ Ù ÍË ƒ. Ô ÓË,. apple fiappleô ÏÔ,. apple Ó ÛÙ Û Ô, ª. Ú ÛÎÂ, μ. ÂÙÚ,. ÂÙÚ Ô, μ. ÏÈ ÙÛÈÎ Î.. 18 π Δ ªπ ÀΔπ ª π Δª ª π ø ø ÓÂÏÏ ÓÈÔ Ó ÚÈÔ π Δ ªπ ÀΔπ ª π Δª ª π ø ø ÓÂÏÏ ÓÈÔ Ó ÚÈÔ 19

5 1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟY Κύριε Αντινοµάρχα, Κύριε Πρόεδρε του Νυµφαίου, Κύριε Κοσµήτορα, Αξιότιµοι προσκεκληµένοι οµιλητές, Κυρίες και κύριοι σύνεδροι, Το Παιδαγωγικό Τµήµα Νηπιαγωγών του Πανεπιστηµίου Δυτικής Μακεδονίας και ειδικότερα το Εργαστήριο Γλώσσας και Προγραµµάτων Γλωσσικής Διδασκαλίας στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την ενίσχυση και διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισµού οργανώνει το Πανελλήνιο Συνέδριο µε θέµα Η Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας ως πρώτης/µητρικής, δεύτερης/ξένης, του οποίου οι εργασίες ξεκίνησαν χτες το απόγευµα και ολοκληρώνονται αύριο το µεσηµέρι. Το Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας είναι ένα νέο ακόµη αλλά πολλά υποσχόµενο τριτοβάθµιο εκπαιδευτικό ίδρυµα της χώρας µας, το οποίο φιλοδοξεί να παίξει έναν σηµαντικό ρόλο στην περιοχή όπου δραστηριοποιείται. Μια από τις βασικές επιδιώξεις της Παιδαγωγικής του Σχολής µε έδρα τη Φλώρινα είναι να αποτελέσει έναν πολιτιστικό φάρο για τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισµού, καταρχάς στις γειτονικές βαλκανικές χώρες, από τις οποίες απέχει ελάχιστα (20 µόλις χιλιόµετρα από τη FYROM και 50 από την Αλβανία). Με τα Τριτοβάθµια Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα των χωρών αυτών το Πανεπιστήµιό µας έχει ήδη εγκαταστήσει σχέσεις καλής γειτονίας και εποικοδοµητικής επιστηµονικής συνεργασίας προς αµοιβαίο όφελος. Το ενδιαφέρον άλλωστε των γειτονικών λαών για τη µύησή τους στην ελληνική γλώσσα και κατ' επέκταση και τον πολιτισµό της είναι ιδιαίτερα έντονο, όπως καθηµερινά το διαπιστώνουµε όσοι υπηρετούµε στην ακριτική αυτή περιοχή, γεγονός που οφείλει ο ελληνισµός να αξιοποιήσει. Κυρίες και κύριοι, ο λόγος περί γλώσσας είναι πάντοτε ενδιαφέρων και συναρπαστικός για όλους όσοι ασχολούνται µ' αυτήν. Ενδιαφέρει και συναρπάζει όσους την υπηρετούν από επιστηµονικό ενδιαφέρον ή επαγγελµατικό καθήκον και τη µελετούν ο καθένας από τη σκοπιά του: τον φιλόσοφο, τον ιστορικό, τον λογοτέχνη, τον ψυχολόγο, τον κοινωνιολόγο, τον γλωσσολόγο, τον εκπαιδευτικό. Δεν αφήνει όµως αδιάφορους κάθε άλλο µάλιστα και όλους όσους απλώς τη χρησιµοποιούν ως καθηµερινό επικοινωνιακό τους εργαλείο και ως µέσο προσωπικής τους έκφρασης. Ο λόγος περί διδασκαλίας της γλώσσας ως πρώτης/µητρικής ή δεύτερης/ξένης, της ελληνικής ή οποιασδήποτε άλλης γλώσσας, είναι πολλαπλώς

6 2 χρήσιµος και ωφέλιµος και για εκείνους που την έχουν εντάξει στις επιστηµονικές και ερευνητικές τους αναζητήσεις και για τους εκπαιδευτικούς της πράξης, οι οποίοι καλούνται να υλοποιήσουν όσα σχεδιάζονται κάθε φορά από τους ειδικούς και τα πανεπιστηµιακά ή ερευνητικά ιδρύµατα. Ο λόγος αυτός στις µέρες µας έχει ιδιαίτερη σηµασία, καθώς τα τελευταία χρόνια διεθνώς η συζήτηση γύρω από τη διδασκαλία της γλώσσας έχει ενταθεί και έχει λάβει διαστάσεις άγνωστες στο παρελθόν, καθώς η µεγάλη κινητικότητα των ανθρώπων και οι παγκόσµιες κοινωνικοοικονοµικές εξελίξεις έχουν δηµιουργήσει νέα δεδοµένα. Η ελληνική συµµετοχή στη συζήτηση αυτή είναι έντονη και σηµαντική. Με γνώµονα αυτές τις σκέψεις και διαπιστώσεις αποφασίσαµε στο Τµήµα Νηπιαγωγών του Πανεπιστηµίου µας να διοργανώνουµε αυτό το συνέδριο, το οποίο φιλοδοξούµε να αποτελέσει µια καλή αφορµή για συζητήσεις και ανταλλαγή απόψεων µεταξύ επιστηµόνων αλλά και εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθµιας και της Δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης που ασχολούνται µε θέµατα που έχουν να κάνουν µε τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας υπό οποιαδήποτε εκδοχή της: ως πρώτης/ µητρικής αλλά και ως δεύτερης/ξένης σε οµογενείς αλλά και σε αλλογενείς. Τα πορίσµατά του θα βοηθήσουν ελπίζουµε αποφασιστικά και τους ενασχολούµενους µε τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στις χώρες του εξωτερικού, και εκεί όπου υπάρχει µεταναστευτικός ελληνισµός αλλά και εκεί όπου η ελληνική γλώσσα και κουλτούρα αποτελεί αντικείµενο ζωηρού ενδιαφέροντος από µη Έλληνες. Η ελληνική επιστηµονική και εκπαιδευτική κοινότητα έχει ανάγκη από την εµπειρία και την επιστηµονική γνώση όλων όσων έχουν εµπλακεί είτε ως ερευνητές είτε ως διδάσκοντες µε την ελληνική γλώσσα και έχουν αποκτήσει γνώσεις και εµπειρίες, τις οποίες καλό είναι να µοιραστούµε όλοι και να εµπλουτίσουµε τον προβληµατισµό µας. Ο λόγος περί γλώσσας δεν έχει πέρας... Τέλος, το Συνέδριό µας ελπίζουµε να συντελέσει στη διάδοση και ενίσχυση της ελληνικής γλώσσας, εντός και εκτός Ελλάδος, στην ευαισθητοποίηση όλων µας σε θέµατα ετερότητας και σεβασµού της διαφορετικότητας, καθώς και στον επιστηµονικό προβληµατισµό για το ρόλο που µπορεί να παίξει η διδασκαλία και η εκµάθηση της ελληνικής γλώσσας στην προώθηση του ελληνικού πολιτισµού. Η διοργάνωση ενός Συνεδρίου απαιτεί τη σ υµµετοχή και τη συνεισφορά πολλών παραγόντων προκειµένου να πετύχει τα επιδιωκόµενα αποτελέσµατα. Οφείλω για το λόγο αυτό και από τη θέση αυτή να ευχαριστήσω: α. Τους προσκεκληµένους οµιλητές της ολοµέλειας, οι οποίοι µε το κύρος και την επιστηµονική τους ακτινοβολία προσδίδουν ξεχωριστή βαρύτητα στο Συνέδριό µας και µας τιµούν ιδιαίτερα µε την παρουσία τους, και συγκεκριµένα: τον οµότιµο καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης Δηµήτριο Τοµπαΐδη, που είναι και το τιµώµενο πρόσωπο του συνεδρίου µας, γνωστόν σε όλους µας για την πολύπλευρη, πολύχρονη και σηµαντική συνεισφορά του στη γλωσσοεκπαιδευτική µεταρρύθµιση µετά τη Μεταπολίτευση και σε θέµατα γλωσσικής διδασκαλίας, τους διακεκριµένους καθηγητές Θανάση Νάκα, του Πανεπιστηµίου της Αθήνας, Ν απολέοντα Μήτση, του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας, και Σωφρόνη Χατζησαββίδη, του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης, οι οποίοι από ποικίλες θέσεις και µε διάφορους ρόλους διαδραµατίζουν ενεργό ρόλο σε θέµατα γλωσσικής διδασκαλίας της πατρίδας µας.

7 3 β. Τα µέλη της Επιστηµονικής Επιτροπής, τα οποία µε το κύρος και την επιστηµοσύνη τους βοήθησαν στην επιλογή των κατάλληλων εισηγήσεων για το συνέδριο αυτό και στην προσέλκυση µεγάλου αριθµού εισηγητών και συνέδρων, γ. Τα µέλη της Οργανωτικής Επιτροπής, τα οποία σήκωσαν το µεγάλο διαδικαστικό βάρος µιας τέτοιας διοργάνωσης, και τέλος δ. Την οµάδα γραµµατειακής υποστήριξης, της οποίας η συµβολή υπήρξε πολύτιµη σε όλα τα στάδια προετοιµασίας και διεξαγωγής αυτού του εγχειρήµατος. Ένα συνέδριο είναι φυσικό να έχει κ αι µεγάλες οικονοµικές απαιτήσεις για λόγους εύκολα κατανοητούς. Το συνέδριο αυτό γίνεται στο µέσον της γνωστής διεθνούς και εθνικής οικονοµικής κρίσης και για το λόγο αυτό η εξασφάλιση χορηγιών υπήρξε µια εργώδης αλλά µετρίως αποτελεσµατική διαδικασία. Θα ήταν πάντως αδύνατο να αντιµετωπιστούν οι δαπάνες διεξαγωγής του χωρίς την πρόθυµη συµβολή των οικονοµικών του χορηγών. Θα ήθελα λοιπόν να τους αναφέρω και να τους ευχαριστήσω δηµοσίως: το Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας, το Παιδαγωγικό Τµήµα Νηπιαγωγών του Πανεπιστηµίου µας τη Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φλώρινας την Κοινότητα Νυµφαίου, τον κυρ Γιάννη Μπουτάρη, τον κ. Χρήστο Μπόσκο, και τους εκδοτικούς οίκους University Studio Press και Επίκεντρο. Ένα Συνέδριο, όµως, είναι τελικά και πάνω απ' όλα οι εισηγητές και οι σύνεδροί του. Για το λόγο αυτό θέλω να ευχαριστήσω και όλους εσάς που ως εισηγητές ή σύνεδροι θα συµµετάσχετε ενεργά τις τρεις αυτές µέρες στις εργασίες αλλά και στις παρασυνεδριακές εκδηλώσεις του Συνεδρίου Η Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας ως πρώτης/µητρικής, δεύτερης/ξένης. Σας ευχαριστώ όλους θερµά και εύχοµαι κάθε επιτυχία στις εργασίες και µια ευχάριστη παραµονή στο όµορφο και φιλόξενο Νυµφαίο. Κώστας Δ. Ντίνας αν. καθηγητής Γλωσσολογίας- Ελληνικής Γλώσσας και Διδακτικής της Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής